Burnumuzda her iki burun boşluğunu ortadan bir duvar gibi ayıran; önde kıkırdak arkada kemikten oluşan septum olarak adlandırılan bir yapı vardır. Bu yapının sağa sola ya da her iki yana doğru eğriliklerine “deviasyon” adı verilir.
Deviasyon, kelime anlamı olarak normalden sapma, kayma, eğrilik olarak adlandırılabilir.
Deviasyon Sebepleri Belirtileri?
Sebepleri kabaca ‘doğumsal’ ya da ‘sonradan’ oluşan olarak ikiye ayrılabilir. Doğumsal olanlar genetik olarak ya da ana rahminde ve doğum sonrasındaki travmalara bağlı olarak oluşabilir. Ancak en sık neden çocuklukta ya da erişkinlik döneminde burna alınan darbelerdir. En önemli belirti, burnun tek ya da iki tarafından nefes almakta zorlanmaktır.
Hastalar gündüzleri özellikle efor sırasında nefes almakta zorlanırken, geceleri ise bu durum bazen horlamalara, sabah bitkin ve yorgun uyanmalara, ağız kuruluğuna neden olabilir.
Bu durum burnun normal hava akımını bozduğundan sinüzite yol açabilir. Yine hastalarda başarıları sık görülebilir hastalar özellikle uçak yolculuğu gibi hava basıncı değişikliklerinde kulaklarında basınç değişikliği, kulak tıkanıklığı ve ağrısı hissedebilirler.
Hangi Yaş, Cinsiyet?
Her yaş ve cinsiyette görülebilmesine rağmen en sık yirmili ve otuzlu yaşlarda görülür. Yapılan çalışmalarda erkeklerde yaklaşık %60, kadınlarda %40 oranında görüldüğü saptanmıştır.
Deviasyon Teşhis Süreci?
Deviasyon teşhisi kolay ve basittir. Sadece iyi bir burun muayenesinde tanı rahatlıkla konulabilir. Sinüzit şüphesini engelleyecek başka hastalığı olmayan hastalar ameliyat olabilir.
Deviasyon Ameliyatı Başarı Oranı?
Ameliyatların başarı oranı, doğru teknikler kullanıldığında yüksektir. %90 üzerinde başarı söz konusudur. Ameliyattan sonra tekrar nefes tıkanıklığı şikayeti genellikle deviasyona bağlı değil yan taraftaki konka dediğimiz etlerin tekrar büyümesine ya da burnun yan duvarındaki zayıflıklara bağlıdır.
Hastaların genellikle korktuğu bir ameliyat olmasına rağmen ameliyat süreci oldukça konforludur. Bu sebepten hastaların bu konuyu gereksiz yere stres sebebi yapmamaları iyi olur.
Ameliyat öncesinde hastaların son on günde aspirin ve benzeri kan sulandırıcı ilaçlar, bitkisel ilaçlar, vitaminler ve gereksiz ağrı kesici kullanımlarından sakınmaları gerekir. Ayrıca bu süreçte zencefil, sarımsak, yeşil çay kullanmamaları daha iyi olur. Başka hastalıkları ve kullanılan ilaçlar varsa bunlar hekime mutlaka bildirilmelidir.
Sigara, pek çok sebepten ameliyat öncesinde bırakılmalıdır ve ameliyattan önceki 3-4 gün alkol alınmamalıdır. Ameliyat son yıllarda çoğunlukla genel anestezi altında yani uyutularak yapılmasına rağmen lokal anestezi ile de yapılabilir.
Ameliyat, vakanın zorluğuna göre 30 dakika ile 2 saat arasında sürebilir sonrasında hasta akşam evine gidebildiği gibi geceyi hastanede de geçirebilir. Ameliyat sonrasında ciddi ağrı olmaz burundan kanlı akıntılar oluşabilir ve akıntının rengi giderek açılır.
Hastalarda ilk bir hafta bunun içindeki şişliklerden dolayı burun tıkanıklığı oluşur. Bu ameliyatta genel kanının aksine yüzde şişme ve morluk görülmez. Hastalar işlerine bir hafta sonra dönebilirler. Ancak bu bir hafta içinde evde ayakta günlük hayatlarına devam edebilirler.
Şekil Değişikliği?
Deviasyon ameliyatı sonrasında burunda şekil değişikliği olmaz. Türkiye’de çok sık rastlanan bir problemdir. Toplumumuzdaki sıklığı yapılan çeşitli çalışmalarda %19-75 arasında verilmektedir.
Türkiye’de KBB polikliniklerine başvuran hastalarda deviasyon yapılan birçok çalışmada görülme sıklığı %39 olarak tespit edilmiştir.
Kimler Deviasyon Ameliyatı Olabilir?
Burun tıkanıklığı şikayetini yoğun olarak yaşayan 18 yaş üstündeki deviasyon hastalarına ameliyat olmasını öneririz. Hastanın yaşı daha küçükse, çok yoğun şikayeti yoksa hastanın yüz gelişimini tamamlaması için 18 yaşına kadar beklenmelidir. Ancak şikayetler çok yoğunsa özel yöntemlerle çocuk hastalarımızı da ameliyat edebiliriz. Genelde sağlıklı ameliyat olmaz.